SORU: Hemen her hafta hakem skandalı yaşanıyor. Hakemler Süper Lig'i dizayn ediyor diyebilir miyiz?

ZEKI UZUNDURUKAN: Ben daha ligin ilk yarısının ortalarında A Spor ekranlarında hakemlerin skandal hatalar yaptığını ve bu hataların tesadüfle geçiştirmenin iyimserlik olacağını ifade ettim. 'Ligimiz kirli bir sezona doğru gidiyor hakemler yüzünden' demiştim. Benim bu söylemimden sonra birçok yönetici, başkan, yorumcu benim bu görüşümün etrafında birleştiler... Çünkü evet hakemler hata yapar.

Hatta bazen işlerine geldiği gibi maçlar yönetip, göz göre göre facia kararlar da verebilirler. ..Ki zaten sezon boyu verdiler. Fenerbahçe ve Beşiktaş'ı yaptıkları hatalarla çok erken şampiyonluk yarışının dışına ittiler. Sonra sıra Galatasaray ve Trabzonspor'a geldi. Galatasaray'da pandemi sonrası yaşanan çok fazla sakatlıklara bir de hakem hataları eklenince Galatasaray da şampiyonluk yarışının gerisinde kaldı.
Sezon boyu en çok hata Trabzonspor'a yapıldı.

Tam 12 maçta hakem facialarının kurbanı oldu bordo-mavililer. VAR da hakemleri uyarmadı veya görmezden geldi, ya da pozisiyonları istedikleri gibi süzdüler ve yanlışın üstüne yanlış eklediler. VAR devreye girmişken, bu kadar çok yanlışın yapılması, şampiyonluk yarışını ve düşme hattındaki takımları çok etkiledi.

Hakemler yüzünden çok canlar yandı bu sezon ve kalan haftalarda da yine bazı takımların yine önü kesilecek, düşme hattında da hakem hataları yüzünden ortalık adeta yangın verine dönecek. Bu nedenle hakemler hata yapıyor evet ama VAR da bu yanlışları görmezden geliyorsa ki çok maçta görmezden geldiler, sonuç ortada. Demek ki hakemler, MHK Başkanı Zekeriya Alp'i bile adeta tınlamıyorlar. Ve maçlarda bildiklerini okuyorlar.

Zekeriya Alp iyi bir başkan ve çok düzgün bir spor adamı olabilir.

Ama hakemlerine hakim değil. Eğer bunca uyarıya rağmen, hakemler bu kadar hata yapıyorsa sorun MHK Başkanı'nda değil, hakemlerdedir.
Yani bataklığı kurutmak şart oldu.

Süper Lig'de maç yönetebilecek kalitede tam 40 hakem varken, neden 16 hakemle lig bitirilmeye çalışılıyor.
Bu sezonun en skandal hakem kararı ve VAR incelemesi; Trabzonspor- Ankaragücü maçında oldu.
VAR'ın başındaki Suat Arslanboğa, Trabzonspor'un penaltısını verdirmemek için 'ofsayt çizgisini' yamuk çizdi. Adeta zikzak gibi bir çizgi.
FIFA ve IFAB kuralına göre çizilseydi o çizgi, hakem Abdulkadir Bitigen, Trabzonspor'un penaltısını vermek zorunda kalacaktı. Ama o yamuk çizgi sayesinde pozisyona ofsayt denildi ve Trabzonspor'un 3 puanı güme gitti. Göz göre göre...

Hakemlerin tüm engellemelerine rağmen, Trabzonspor şampiyonluk yarışına devam ediyor. Çünkü bordo- mavililerin çok güçlü bir kadrosu var. Bir de eğer Hüseyin hocanın, yedek kulübesi diğer rakipleri gibi bol alternatifli ve güçlü olsaydı Trabzonspor, öne geçtiği maçlarda 22 puan kaybetmezdi ve şimdiden şampiyonluğunu ilan etmiş olurdu.)

REHA KAPSAL: Hakemlerin kötü performansındaki büyük görev Zekeriya Alp'te. Daha radikal kararlar almalıydı.
Daha önce birçok yapılan yanlıştan sonra bazı hakemlerin sözleşmesini fesh etmeliydi. Geri kalanlara çeki düzen vermesi gerekliydi. Bu mesajları verecek mercii MHK başkanıdır. Bunu verememesi en büyük sıkınıtıyı oluşturdu. Hakemler de o zaman standardı yakalayamıyor. İşi normal seviyeye getirecek, dizayn edecek, hakemler üzerinde disiplin sağlayıp, yanlış performans veren hakemlere bu korkuyu geçiremedi. Hakemler kendi kafalarına göre maç yönetiyor.

SERKAN KORKMAZ: Bir hakem iyi maç yönettiğinde "haber" oluyor. Örneğin; son maçtaki performansıyla Ali Palabıyık (Başakşehir - Galatasaray maçındaki yönetimiyle)... Aslında işini iyi yapan, doğru yapan, minimum hata yapan bir profesyoneli tebrik etmek doğru bir yaklaşım değil ama ben Palabıyık'ı yürekten tebrik ediyorum. Hakem hataları ligde pek çok takımın kaderini olumsuz yönde etkiledi. Performansları puan cetvelini de ruh sağlığımızı da doğrudan etkiliyor. Bazı güç odaklarının etkisi altında kalıp, sadece kendi psikolojilerini değil bizimkileri de dağıtıyorlar.

SORU: Süper Lig'de maçların sonuçlarını hakemler mi belirliyor? Takımların yaptığı yatırımlar göz ardı mı ediliyor?
ZEKI UZUNDURUKAN: Süper Lig'deki hakem bataklığı kurutulmalı. Geriden gelen genç hakemlerin önü açılmalı... Bak o zaman bu kadar hakem tartışmaları ve hataları olur mu? Hakemler bu kadar skandal hatalar yaparak maçların sonuçlarına etki ettiğine göre bir anlamda da sonuçları da belirlemiş oluyorlar. Görevini iyi yapan hiç mi hakem yok. Elbette ki var. Ama çok az, hatta yok denecek kadar az...

Başakşehir-Galatasaray maçında Ali Palabıyık, korkusuzca, eyyam yapmadan, gördüğünü çalmaya çalıştı.

Demek ki, isteseler iyi maçlar yönetebilirler.

Takımlar, her transfer döneminde şampiyon olmak, dereceye girmek, ya da kümede kalmak için onlarca transfer yapıyorlar. Ama hakem hataları bu yatırımların çöpe gitmesine, yerle bir olmasına neden oluyor. O yüzden yeni sezon öncesinde bu sezon lig maçlarını yöneten 16 hakemden en az 10'u ile yollar ayrılmalı. MHK, hakem kadrosunda bir devrim yapmalı. Bu tartışmaları bitirmeli. Futbola adalet getirmeli.

Güven getirmeli. TFF Başkanı Nihat Özdemir de Tahkim Kurulu ve Disiplin Kurulu'nda yeniden yapılanmaya gitmeli. Türk futboluna adalet gelmeli.
Bu sezon biz bunu göremedik.

Başta Trabzonspor olmak üzere Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray'ın adeta canına okudular hakemler...

REHA KAPSAL: Hakemler bu seneki kadar çok konuşulmamıştı. Her takımın kendine göre yatırımı var. Şampiyonluk kovalayan, Avrupa Kupaları'na gitmek isteyen, kümede kalmaya çalışan... Pandemi sürecinde kulüpler mali bakımdan daha da zora girdi. Şampiyonu da kümede kalanı da saha içi performans belirlemeli, hakemler değil. Bu kadar yatırım yapılıyor, sponsorlar geliyor. Hakemler kendilerine çeki düzen vermemiler.

Herkes hata yapar ama kafalarında kurguyla maça çıkmamalılar.

SERKAN KORKMAZ: Öncelikle yönetimler (ki; kulüplerimizin geneli çok kötü ve - veya yanlış yönetiliyor) gelinen finansal krizin en önemli müsebbibi durumunda.
Doğru, düzgün ve namuslu iş yapmaya çalışanlarsa futbol evrenimizin karanlıklarında boğulabiliyor.
Hakemler, bazı güç odakları, futbolun seyrine yön vermek için elinden geleni yapıyor. İyi niyetle ezber bozmaya çalışanların bir süre sonra, var olmak için olumsuz yönde değiştiklerine ya da yangına körükle gittiklerine şahit olmak acı verici. Futbolu kamuoyu, futbolun, ülkenin, doğrunun ve doğru olanı yapmaya çalışana destek olmalı.

SORU: Hemen her yıl hakemlerin bu kadar tartışılması Süper Lig'de kalitenin artırılmasını engelliyor mu? Neler yapılmalı?
ZEKI UZUNDURUKAN: Bir ligin marka değeri, adaletli ligi yarışı ile kaliteli ve heyecan seviyesi yüksek futbol ile yükselir.
Ama bizim ligimizde oynanan futboldan çok hep hakemler başrolde, hep hakem hataları ön planda.

Oysa futbolda hakemler, adalet dağıtmak için sahaya çıkıyorlar. Bu kadar çok hakem hatasının olması, lige olan güveni yerle bir ediyor.
Tartışmaların, ön yargıların, kafalarda soru dağların oluşmasına neden oluyor. Temiz ve adil futbol için hakem dünyasında revizyona gitmekle işe başlamak şart.

Sonra da TFF'nin kurulları, yeniden oluşturulmalı... Çünkü kurullar, takım ismi gözetmeksizin adil kararlar verirlerse, TFF Başkanı Nihat Özdemir'in de eli güçlenir. Sonuçta TFF Başkanı Özdemir; çok zor bir süreci başarı ile idare etti. Şu ana kadar da görevini başarı ile yerine getiriyor.

REHA KAPSAL: Kesinlikle engelliyor. Adaletin dağıtılmadığı yerde teknik adam, oyuncu performanslarını da istenilen seviyede konuşamıyorsunuz.
Hakem hataları ürüne yani futbola ciddi zarar veriyor.

Bu kadar keşmekeşin olduğu yerde müşteri de olmaz. Hakemlerin çok zarar gördüğü de yok. 3-4 hafta dinlendirilip sonra maç almaya devam ediyorlar. Herkes saha içinde eşit, adil kararlar görmek istiyor.
Forma renklerine göre değil, futbol ruhuna göre düdüklerin çalışmasını istiyor. Futbolun piyasa değerini korumak sadece kulüplerin, oyuncuların, teknik adamların işi değil. Hakemlerin de sorumluluğu var.

SERKAN KORKMAZ: Hakemler futbol ailesine entegre olmalı. Evet; hiçkimse, bir maça, bir hakemi görmeye gitmese de bu oyunun önemli bir parçası da onlar. Onlarsa; antrenörler, futbolcular, kulüp yönetimleri, medya, futbolseverler ve federasyondan bağımsız bir adada yaşıyor gibiler.

Özel hayatlarında, eğitimlerinde, sevk ve idarelerinde futbol ve hayatımızla daha iç içe ve şeffaf olmalılar.
Maçlardaysa; maçın önüne geçmeden, oyunun ruhunu, seyir keyfini zedelemeden adil olmalılar.
NBA'deki basketbol hakemleri ve önemli futbol liglerinde, parçası oldukları oyundaki hakem konumlanmaları doğru yapılıyor.

(Fotomaç)